TUNNELDAKEN BRUSSEL (BELGIË)

Levensduurverlenging Brusselse tunnels met kathodische bescherming

In februari 2021 werd een openbare aanbesteding uitgeschreven voor groot onderhoud en reparatie van tunneldaken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De opdracht omvat de renovatie van 14 tunnels met focus op (beton)herstel van de dakplaten, waaronder toepassing van kathodische bescherming voor 4 tunneldaken, met name de tunnels Troon, Tervuren, Naamsepoort en Boileau.

In de periode van mei 2022 tot september 2024 werd voor elk van deze 4 tunnels een KB-systeem met opgedrukte stroom geïnstalleerd, resulterend in een totale oppervlakte van ca. 10.000 m², onderverdeeld in een totaal van 48 KB-zones.

Opdrachtverlening en vooronderzoek

Vanaf eind 2015 kwam de ene na de andere Brusselse tunnel negatief in het nieuws als gevolg van vallende brokstukken vanuit de dakplaten van de tunnels. Door Brussel Mobiliteit en studiebureau Egis werden hierdoor in de periode 2016-2017 betononderzoeken uitgevoerd om de toestand van de tunneldaken in kaart te brengen, met focus op de bepaling van het risico op wapeningscorrosie.

Van mei 2018 tot februari 2022 werd de langste wegtunnel in Brussel, met name de Annie Cordytunnel, gerenoveerd door het CIRCUL 2020-consortium. Daarbij werd voor een groot deel van de dakplaat reeds kathodische bescherming toegepast als hersteltechniek. Vervolgens werd een openbare aanbesteding voor onderhoud en reparatie van 14 andere tunnels uitgeschreven, waarbij voor 4 van deze tunnels KB als herstelmaatregel voor de dakplaat werd vooropgesteld.

In december 2021 werd de opdracht voor het herstel en de installatie van kathodische bescherming op de tunneldaken van de Troon-, Tervuren-, Naamsepoort- en Boileautunnel gegund aan RENOTEC. Hiervoor werd een samenwerkings-overeenkomst afgesloten met studiebureau SANACON voor de studie, het ontwerp en de begeleiding/controle tijdens installatie van de kathodische bescherming.

Als eerste stap binnen de studie werd in elke tunnel een specifiek vooronderzoek uitgevoerd voor het bekomen van alle nodige parameters ten behoeve van het ontwerp en de dimensionering van het KB-systeem. Dit omvat o.a. het systematisch vrijmaken van wapening op een aantal locaties ter verificatie van de wapeningsconfiguratie en voor het opmeten van de elektrische continuïteit van de wapening. Daarnaast werd ook de resistiviteit van het beton in kaart gebracht en werden niet-destructieve betondekkingsmetingen uitgevoerd ter bepaling van mogelijke risico’s op paden van lage weerstand.

Ontwerp en uitvoering van het KB-systeem

Vervolgens werd een ontwerp van het KB-systeem opgemaakt, waarbij is gekozen voor systeem met TiMMO strips als anode in een spuitmorteloverlaging. De voornaamste reden voor de keuze van TiMMO strips als anodesysteem is het feit dat verschillende technische installaties in de tunnels voor verlichting, ventilatie, camera’s, etc. verankerd dienen te worden in de dakplaat ná de installatie van het KB‑systeem. De TiMMO strips worden hierbij met welbepaalde tussenafstand in de langsrichting van de tunnels geplaatst, waardoor vaste stroken over de volledige lengte van de tunnel beschikbaar zijn voor het plaatsen van verankeringen. Dit zou bij toepassing van een volvlakkig anodesysteem, zoals een TiMMO gaas of geleidende coating, niet mogelijk zijn.

Een bijkomend voordeel van het gebruik van TiMMO strips als anode is dat het systeem geoptimaliseerd kan worden voor (sterke) variaties in wapeningsdensiteit in de dakplaat door het aanpassen van het type strip en de tussenafstand (spacing). Op deze manier wordt een zo uniforme mogelijke verdeling van de beschermstroom binnen één KB-zone bekomen.

De uitvoering omvat lokale betonherstellingen aan de dakplaat, uitgevoerd d.m.v. hydrodemolition (en deels manueel pikeren) en applicatie van spuitmortel. Vervolgens de installatie van de TiMMO strips, stroomverdeelstrips, anode- en kathodecontacten, meetcellen en bekabeling. Na de installatie van alle systeemcomponenten werd alles nauwgezet ingemeten door de landmeter en ten slotte werd over de volledige oppervlakte een spuitmorteloverlaging aangebracht. Als slot op de deur werden alle stroken tussen de TiMMO strips permanent gemarkeerd op de tunneldaken d.m.v. gele verfstroken.

Na de afwerking van de bekabeling werden vervolgens alle zonekasten en CCU geplaatst en aangesloten, waarna het KB-systeem werd opgestart en ingeregeld.

In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de totale oppervlakte dakplaat waar KB geplaatst werd, het aantal zones van het systeem, de periode van uitvoering en het moment van opstart van het KB-systeem voor de 4 tunnels.

Tunnel	Oppervlakte dakplaat (m²)	# zones	Periode uitvoering	Opstart KB
Troon	5015	24	05/2022 – 07/2023	10/2023
Tervuren	3230	18	Deel 1: 07/2023 – 08/2023 Deel 2: 07/2024 – 09/2024	10/2024
Naamsepoort	965	4	10/2023 – 02/2024	04/2024
Boileau	415	2	03/2024 – 05/2024	06/2024

OPDRACHTGEVER

Brussel Mobiliteit

ADVIESBUREAU

Sanacon

AANNEMER

Renotec

ANODE LEVERANCIER

Protector (Hakron-Fortius)

AUTEUR

Bjorn van Belleghem

VERGELIJKBARE PROJECTEN: